ساختار مقاله مقایسه ای در مدل های Point-by-Point و Block
مقدمه
وقتی دربارهٔ ساختار مقاله مقایسه ای صحبت میکنیم، در واقع درباره یکی از مهمترین بخشهای رایتینگ حرف میزنیم؛ بخشی که اگر اسکلت آن از همان ابتدا درست چیده نشود، نتیجهاش مقایسهای پراکنده، نامنسجم و فاقد جریان منطقی است. بسیاری از زبانآموزان، حتی در سطحهای B1 و B2، اطلاعات خوبی درباره دو موضوع دارند، اما نمیدانند چگونه این اطلاعات را در قالب یک متن تحلیلمحور کنار هم قرار دهند. در نتیجه، مقالهشان بیشتر شبیه دو متن توصیفی جداگانه میشود تا یک مقایسه واقعی.
این مشکل فقط با یک چیز حل میشود: داشتن یک مدل سازماندهی روشن و قابلتدریس. همین نکته محور اصلی درس E21-M2 در دوره EKT است؛ جایی که شما یاد میگیرید چطور به زبانآموز کمک کنید دو موضوع را با شفافیت، ترتیب منطقی و coherence کامل مقایسه کند.
چرا ساختار مقاله مقایسه ای اینقدر تعیینکننده است؟
وقتی زبانآموز نمیداند کدام بخش را اول بنویسد، چه نکتهای را کنار چه نکتهای قرار دهد و چطور از یک معیار به معیار بعدی حرکت کند، نتیجه معمولاً متنی است با جملههای نامرتبط، مثالهای بهظاهر خوب اما بیربط، و پاراگرافهایی که هیچ ارتباط مستقیمی با thesis ندارند. این اتفاق کاملاً طبیعی است، چون مقایسه بدون وجود اسکلت داخلی، همیشه به سمت آشفتگی میرود.
بر اساس منابع معتبر مانند Harvard Writing Center و UNC Writing Center، یکی از مهمترین عوامل موفقیت در مقالههای Compare/Contrast داشتن یک ساختار از پیشطراحیشده است؛ ساختاری که مسیر تحلیل را از ابتدا تا پایان مشخص کند. در ادامه، دو مدل اصلی و پرکاربرد این نوع مقاله را بررسی میکنیم.
دو مدل مؤثر برای سازماندهی مقالههای مقایسهای
در آموزش ساختار مقاله مقایسه ای، دو مدل نقش کلیدی دارند: مدل Point-by-Point و مدل Block. تفاوت این دو مدل فقط در ترتیب نکتهها نیست؛ بلکه در نوع جریان تحلیلی است که در متن ایجاد میکنند. وقتی زبانآموز این دو مدل را میشناسد، بهتر میتواند تصمیم بگیرد که کدام ساختار برای موضوع انتخابیاش مناسبتر است.
مدل Point-by-Point با مثالهای کاربردی

در مدل point-by-point، شما یک معیار را انتخاب میکنید و همان معیار را برای هر دو موضوع تحلیل میکنید. سپس سراغ معیار بعدی میروید و همین روند را ادامه میدهید. این مدل مخصوصاً برای یادگیری اولیه بسیار مؤثر است، چون زبانآموز مجبور میشود دو موضوع را در یک خط فکری واحد کنار هم قرار دهد.
مثال ساده از کلاس: مقایسه دو اپلیکیشن یادگیری زبان.
A2: App A has short lessons, but App B has longer lessons.
B1: While App A provides short tasks, App B offers extended practice.
B2: Although App A focuses on gamified tasks, App B emphasizes depth and continuity.
C1: Whereas App A relies mainly on gamification to engage learners, App B uses multi-step tasks that require sustained cognitive effort.
نکتهٔ مهم در این مدل، جملهٔ synthesis در پایان هر معیار است؛ جملهای کوتاه که جمعبندی همان نکته را انجام میدهد و از پخش شدن ایدهها جلوگیری میکند.
مدل Block و کاربردهای آن

در مدل Block، به جای اینکه هر معیار را جداگانه مقایسه کنید، ابتدا تمام ویژگیهای مربوط به موضوع A را پشت سر هم میآورید و سپس همین کار را برای موضوع B انجام میدهید. این مدل زمانی مفید است که موضوعها «ساختار گروهبندی طبیعی» داشته باشند یا تفاوتها عمیقتر از آن باشند که بتوان آنها را معیاربهمعیار بررسی کرد.
مثال: مقایسه دو روش تدریس TBLT و PPP.
Block A — TBLT: فعالیتمحور، خروجیمحور، تقویت autonomy، مناسب برای سطحهای بالاتر.
Block B — PPP: ساختارمند، قابل پیشبینی، مناسب سطحهای مقدماتی، اما با خروجی کمتر در شرایط واقعی.
یکی از نکات مهم این مدل، استفاده از یک جملهٔ call-forward در پایان Block A است؛ جملهای که خواننده را بهصورت طبیعی به Block B منتقل میکند و از جدا شدن بخشها جلوگیری میکند.
سیگنالهای منطقی و دامهای رایج
سیگنالهای منطقی مانند similarly, in contrast, whereas, however, on the other hand نقش ستون فقرات در ساختار مقاله مقایسه ای را دارند. بدون این سیگنالها، خواننده نمیتواند مسیر تحلیل را دنبال کند و متن حالت «لیستگونه» پیدا میکند.
سه خطای رایج زبانآموزان در مقالههای مقایسهای:
۱) استفادهٔ تکراری و بیرویه از «however».
۲) آوردن مثالهایی که مستقیم به معیار مرتبط نیستند.
۳) ننوشتن جملهٔ synthesis در پایان هر بخش.
برای آشنایی عمیقتر با این سیگنالها، منبع Purdue OWL پیشنهاد میشود.
سناریوی کلاسی ۶۰ ثانیهای
برای اینکه زبانآموز بتواند سریع میان دو مدل انتخاب کند، یک فعالیت کوتاه طراحی کنید: دو موضوع «کلاس آنلاین» و «کلاس حضوری» را به او بدهید. از او بخواهید ظرف ۶۰ ثانیه تصمیم بگیرد که میخواهد در مدل Block بنویسد یا Point-by-Point، و سپس دو جملهٔ مقایسهای تولید کند. این فعالیت تصمیمگیری ساختاری را برای او به مهارت تبدیل میکند.
جمعبندی
در نهایت، ساختار مقاله مقایسه ای زمانی مؤثر است که زبانآموز بداند مقایسه فقط فهرست تفاوتها نیست؛ بلکه تحلیلی منسجم است که باید در چارچوب یک اسکلت مشخص انجام شود. مدلهای point-by-point و block اگر درست آموزش داده شوند، میتوانند رایتینگ زبانآموز را از سطح توصیف به سطح تحلیل ارتقا دهند و به او کمک کنند مقالهای حرفهای و خوانا تولید کند.
دانلود تمپلیتهای سازماندهی مقاله
برای پیادهسازی سریع این دو مدل در کلاس، تمپلیتهای استاندارد EKT را دانلود کنید:
دانلود Essay Organizer Templates
سوالات متداول
کدام مدل برای سطحهای پایینتر مناسبتر است؟
مدل point-by-point، چون ساختار روشنتر و قابلکنترلتری دارد.
در مدل Block چند معیار کافی است؟
بین ۲ تا ۴ معیار کافی است و باعث حفظ readability میشود.
آیا ترکیب دو مدل امکانپذیر است؟
در سطحهای پیشرفته بله؛ اما در آموزش اولیه بهتر است مدلها تفکیک شوند تا دانشآموز ساختار را بهتر یاد بگیرد.





دیدگاهتان را بنویسید